Prof. Dr. Asaf Varol
avarol@firat.edu.tr
Fırat Televizyonu ülkemizde ilk yerel üniversite televizyonudur. Kuruluşu 1991 yılında Fırat Üniversitesi Araştırma fonuna birkaç arkadaşla birlikte sunduğumuz “Uydu Anteninin Mikrobilgisayarlarla Yönlendirilmesi ve Yayın Aktarımı” konusundaki FÜNAF 56 nolu projeye dayanmaktadır. Bu televizyonun kurulmasını müteakiben uzun yıllar “Genel Koordinatör” olarak bu televizyonun gelişmesi için mücadele eden kişilerin başında geliyorum. Televizyonun kuruluşu süresince Rektör olarak görev yapan Prof. Dr. Eyyüp Günay İsbir ve Prof. Dr. A. Feyzi Bingöl, yönetimsel ve maddi destekler sağlayarak, bu televizyonun gelişmesini tamamlama sürecine çok büyük katkılar sağlamışlardır.
Televizyonu kurduğumuzda yasal bir dayanağımız bulunmamaktaydı. 1994 de çıkan 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkındaki Kanun da maalesef üniversite televizyonlarının yayın yapmasına müsaade etmiyordu. Yasal bir dayanaktan yoksun bir şekilde 2002 yılına kadar yayınlarımızı sürdürdüğümüz dönemlerde, birçok defa savcılar karşısında yasalara muhalefetten ifadeler vermiştik.
2000 yılından itibaren İletişim Fakülteleri Dekanları Platformunu oluşturmuş ve üniversite televizyonlarına ve radyolarına hürriyet sağlamak için dekanlar olarak mücadeye başlamıştık. Bu mücade sonucunda kanunun değişmesini nihayet 2002 yılında sağlamıştık. Bu değişim sonrasında Fırat Televizyonu ve diğer üniversite televizyonları yasal bir kimlik kazanmışlardır.
Fırat Televizyonunun önderliğini yaptığı üniversite yerel televizyon anlayışını ülke geneline yaymıştır. Fırat televizyonunu örnek alan Selçuk, Erciyes ve Atatürk Üniversiteleri de televizyon yayınlarına başlamışlardır. Diğer birçok üniversitemiz ise radyo yayınları ile dinleyicilerine ulaşmaktadır.
Üniversite televizyonlarının kime ne zararı olduğunu gerçekten merak ediyorum! İşte Fırat Televizyonu ortada, tam 17 yıldır yayın yapıyor. Üniversitedeki birçok sosyal ve kültürel faailyeti Elazığ halkı ile paylaşıyor. Önemli etkinlikleri canlı vererek üniversite ile haklın işbirliğine zemin hazırlıyor. Fırat Üniversitesi Radyosu da Elazığ ve çevresine yayınlar yaparak, vatandaşın müzik gereksinimini karşılıyor ve radyoda sohbetler yapılarak halk ile bütünleşme sağlanıyor. Diğer üniversite televizyonları ve radyoları da aynı görevleri başarı ile sürdürüyor.
Ama birileri rahat durmuyor. İlla da üniversitelere ait medya organlarını kapatmak için çırpınıp duruyor. Bu girişimlerin sonucunda da mevcut yasanın değişimi isteniyor. RTÜK şu günlerde yeni bir yasa taslağı hazırladı. Adı “Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı” olan bu teklifin Frekans planlaması ve tahsis başlıklı 37 inci maddesinde “Kamu kurumlarının ikaz ve duyuru maksadıyla karasal radyo veya televizyon yayını yapma talebinde bulunmaları halinde; bu talepler yapacakları protokol çerçevesinde, Türkiye Radyo-Televizyon Kurumundan hizmet alınarak karşılanır. Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu haricindeki kamu kurumlarına kanal veya frekans tahsisi yapılmaz.” denilerek, üniversite radyo ve televizyonları engellenmek isteniyor.
Dönemin Fırat Televizyon yöneticileri ve 2000 yılından sonra da iletişim fakülteleri dekanları olarak hürriyetimizi elde etmek için tam 8 yıl mücadele vermiştik. Yani bir bedel ödemiştik. Elde ettiğimiz hakları şimdi geri almak istiyorlar. Buna seyirci kalmamızı kimse beklememelidir!
Üniversitelerimizin birçoğu uzaktan eğitim yapmakta ve bu amaçla radyo ve televizyon birimlerini kullanmaktadırlar. Teknolojik gelişmeler yeni eğitim ortamlarını sunarken ve de üniversiteler bu teknolojiler üzerinden yeni eğitim ve öğretim yöntemlerini kullanmaya yönelirken, birileri ise üniversite yayın organlarını engelleyerek, uzaktan eğitim ve öğretimi durdurmak istemelerinin hiçbir savunulacak yönü bulunmamaktadır.
Başta Fırat Üniversitesi Rektörü Sayın Prof. Dr. A. Feyzi Bingöl olmak üzere, tüm iletişim fakülteleri dekanları bu yasa değişikliğine karşı çıkmaktadır. Bakanımız Sayın Prof. Dr. Mehmet Aydın da geçenlerde Elazığ’a geldiğinde konuyu kendilerine iletmiş ve kendilerinden destek sözü almıştık.
Hemşehrimiz ve aynı zamanda RTÜK üyesi Sayın Prof. Dr. Hasan Tahsin Fendoğlu’na da Fırat Televizyonu haklarını korumak bağlamında desteklerini beklediğimizi beyan ediyoruz. Sayın Fendoğlu bulunduğu görev gereği, bu konuda söz sahibi üyelerden birisidir bu yüzden de sorunumuza el atmasını ve çağdaş teknolojileri kullanarak, yıllardan beri yaptığımız uzaktan eğitim faaliyetlerimize destek olmasını isityoruz. Bu nedenle de yeni taslak kanundaki 37 inci maddenin 4 üncü maddesinin mevcut halinin değiştirilmesine katkı beklediğimizi, iletişim fakülteleri dekanları yürütme kurulu adına kendilerinden istirham ediyoruz.